انواع روغن ترمز ماشین | خودرو45

اصلی ترین و مهم ترین سامانه ایمنی هر خودرو سیستم ترمز است و عملکرد صحیح ترمزها هم کاملا بستگی به روغن ترمز دارد. هرگونه کمبود یا فاسد شدن روغن ترمز می تواند در ایمنی ماشین نقص جدی ایجاد کند یا منجر به حادثه ناگوار شود. از همین رو بررسی روغن ترمز خودرو و آگاهی از انواع آن\xa0برای هر راننده ای کاملا ضروری است.

روغن ترمز چیست؟

روغن ترمز نوعی روغن هیدرولیک است که در سیستم های ترمز هیدرولیک برای انتقال نیرو یا فشار استفاده می شود و هنگام فشار دادن پدال ترمز، نیروی پا را به لنت ها منتقل و خودرو را به طور کامل متوقف می کند. سیستم های ترمز مدرن نیازمند تعویض دوره ای روغن ترمز در فواصل تعیین شده هستند.

روغن ترمز به چند دلیل یکی از حیاتی ترین مایعات خودرو است:

روغن ترمز به توقف خودرو شما کمک می کند. رابطه بین روغن ترمز، سیستم ترمز هیدرولیک و توقف خودرو مصداق عالی از قانون پاسکال در دنیای واقعی است. این اصل بیان می کند هنگامی که یک سیال در یک فضای بسته دچار هر نوع تغییر فشاری شود، فشار به طور مساوی در همه جهات منتقل می شود.

وقتی پای خود را روی پدال ترمز می گذارید، پیستونی را به داخل سیلندر ترمز فشار می دهید و فشار جدیدی را در کل سیستم هیدرولیک ایجاد می کنید. این فشار اضافی همراه با نیروی روغن ترمز به پیستون های کالیپر منتقل می شود. سپس پیستون ها نیرو را به لنت های ترمز وارد می کنند. لنت ترمز\xa0هم نیرو را به دیسک های چرخ اعمال می کند و در اصطکاک به وجود آمده، خودرو متوقف می شود.

انواع روغن ترمز ماشین

سه نوع اصلی از روغن ترمز که هم اکنون در دسترس قرار دارند، با کدهای DOT3 و DOT4 و DOT5 مشخص می شوند. روغن DOT3 و DOT4 مایعاتی بر پایه گلیکول هستند و DOT5 بر پایه سیلی، است. تفاوت اصلی در این است که DOT3 و DOT4 آب را جذب می کنند، در حالی که DOT5 این کار را نمی کند.

یکی از ویژگی های مهم روغن ترمز نقطه جوش آن است. سیستم های هیدرولیک بر اساس انتقال نیرو به مایعی غیرقابل تراکم کار می کنند. اگر روغن ترمز بجوشد و به گاز تبدیل شود، بیشتر توانایی خود را برای انتقال نیرو از دست می دهد. این مورد ممکن است باعث اختلال جزئی یا کامل در عملکرد ترمزها شود.

با جذب آب توسط روغن ترمز DOT3 یا DOT4، نقطه جوش آن کاهش می یابد. این مایع می تواند رطوبت را از هوا جذب کند، به همین دلیل باید از باز ، م،ن روغن ترمز خودرو خودداری کنید و درب م،ن روغن ترمز را باید کاملا بسته نگه دارید.

روغن DOT5 آب را جذب نمی کند. این بدان م،است که نقطه جوش آن نسبتا ثابت باقی می ماند. اما هر آبی که وارد سیستم ترمز شود، تمایل به تشکیل قطرات آب خالص دارد که می تواند باعث خوردگی ترمز شود.

نوع مایع ترمز با حروف “DOT” و یک عدد شناخته می شود. DOT مخفف و، حمل ونقل (Department of Transportation) است و به ،وان سازمان فدرال مسئول تنظیم مشخصات مایع ترمز برای وسایل نقلیه در ایالات متحده شناخته می شود. این مقررات کیفیت استاندارد محصول را برای ایمنی تضمین می کند.

روغن ترمز DOT 3

روغن DOT 3 یکی از محبوب ترین انواع روغن ترمز است و برای مدت بسیار طول، مورد استفاده قرار گرفته است. روغن ترمز DOT 3 تازه نقطه جوش ۲۰۵ درجه سانتیگراد دارد؛ در صورت فرسودگی کامل، این میزان به ۱۴۰ درجه سانتیگراد کاهش می یابد. این امر باعث می شود احتمال جوشیدن مایع ترمز شما بسیار بیشتر شود. ترمز شدید، سراشیبی طول، مدت، یدک کشیدن یا مسابقه دادن می تواند این فرآیند را سرعت بخشد.

از آنجایی که DOT 3 بسیار خورنده است، باید بسیار مراقبت بود. این مایع رنگ را از بین می برد و باید بلافاصله با استفاده از آب و صابون یا یک چربی گیر ساده تمیز شود.

روغن ترمز DOT 4

روغن DOT 4 عمدتا توسط خودروسازان اروپایی استفاده می شود، اما استفاده از آن در سایر نقاط جهان نیز توسط خودروسازان در حال گسترش است. مایع ترمز DOT 4 نقطه جوش بالاتری نسبت به DOT 3 دارد.

این نقطه جوش از ۲۳۰ درجه سانتیگراد شروع می شود. افزودنی های اضافی در DOT 4 به کاهش اسیدهایی که می توانند در اثر رطوبت تشکیل شوند، کمک می کند. در حالی که DOT 3 و 4 از نظر فنی قابل اختلاط هستند، اما این کار توصیه نمی شود. باید اشاره کنیم که DOT 4 معمولا دارای رنگ آبی اضافی است.

روغن ترمز DOT 5

روغن DOT 5 یک مایع ترمز بر پایه سیلی، است و نقطه جوش بسیار بالایی در حدود ۲۶۰ درجه سانتیگراد دارد. معمولا به رنگ بنفش است تا از رنگ کهربایی DOT 3 و آبی دات 4 متمایز شود. این مایع مانند مایع ترمزهای بر پایه گلیکول، آب را جذب نمی کند، اما کف می کند و خارج ، حباب های هوا بسیار دشوارتر است. به همین دلیل است که DOT 5 برای سیستم ترمز ABS توصیه نمی شود. روغن ترمز DOT 5 را نمی توان با هیچ مایع دیگری مخلوط کرد و چند برابر گران تر از DOT 3 است.

روغن ترمز DOT 5.1

روغن DOT 5.1 یک مایع ترمز بر پایه گلیکول با نقطه جوش مشابه مایع ترمزهای مسابقه ای DOT 4 است. معمولا به رنگ شفاف تا کهربایی است. در حالی که از نظر فنی با DOT 3 یا 4 قابل اختلاط است، اما این کار اصلا توصیه نمی شود. هزینه DOT 5.1 حدود ۱۴ برابر بیشتر از DOT 3 است.

ویژگی های روغن ترمز من،

به منظور حفظ امنیت خود و خودرو، درک ویژگی های روغن ترمز من، برای همه رانندگان ضروری است.

با توجه به اینکه کالیپرهای ترمز به شدت گرما تولید می کنند، مایع ترمز باید دارای نقطه جوش بالایی باشد تا از تبخیر و کاهش کارایی آن جلوگیری شود.

سایر ویژگی های حیاتی شامل ویسکوزیته بالا و داشتن افزودنی های ضد خوردگی است که طول عمر مایع ترمز را افزایش می دهد و بر عملکرد سیستم ترمز تاثیر منفی نمی گذارد.

از طرف دیگر، انتخاب مایع ترمز نامن، می تواند منجر به آسیب سیستم ترمز شود. زیرا این مایع رطوبت را جذب می کند که منجر به کاهش نقطه جوش و درنتیجه افت کارآمدی سامانه ترمز می شود. این موضوع مخصوصا هنگام ترمزگیری های اضطراری، احتمال بروز حادثه یا بد عمل ، ترمز را افزایش می دهد.

نشانه های زمان تعویض روغن ترمز

سیستم ترمز خودرو یکی از اجزایی است که به دلیل توی چشم نبودن، معمولا از آن غافل می شویم.اغلب تا زم، که مشکلی پیش نیاید، به راه حل یا پیشگیری از آن فکر نمی کنیم. این مسئله در مورد روغن ترمز که هر روز به سختی کار می کند، کاملا مصداق دارد. به مرور زمان، روغن ترمز ممکن است بسوزد، تمام یا آلوده شود که باعث اختلال در عملکرد صحیح ترمز می شود. به دنبال این پنج نشانه باشید که نشان می دهد زمان تعویض روغن ترمز فرا رسیده است.

پدال ترمز نرم، فنری یا اسفنجی

هنگامی که روی پدال ترمز فشار می دهید، آیا احساس نرمی، اسفنجی، لق بودن یا حتی فنری بودن می کنید؟ آیا مجبورید پدال ترمز را تا انتها فشار دهید تا وسیله نقلیه شما را کُند و متوقف کند؟ این نشانه ای است که به تعویض روغن ترمز نیاز دارید. کمبود روغن ترمز باعث پر شدن لوله های ترمز با هوا و منجر به نرم شدن ترمزها می شود. پدال های ترمز اسفنجی هم ترسناک و هم خطرناک هستند و باید روغن ترمز خیلی زود تعویض شود.

روشن شدن چراغ هشدار ABS روی داشبورد

روشن شدن چراغ هشدار ABS روی داشبورد نشان دهنده مشکلی در سیستم ترمز ضد قفل شما است. این سیستم از قفل شدن چرخ ها در هنگام ترمزگیری برای جلوگیری از لغزش و حفظ کشش جلوگیری می کند. کمبود روغن ترمز به طور خودکار چراغ سیستم ABS را برای کمک به توقف ایمن وسیله نقلیه شما فعال می کند.

ترمزگیری ناکارآمد

ترمزهای خودرو باید سریع و پاسخگو باشند تا به شما کمک کنند در شرایط اضطراری ایمن بم،د. هر گونه تاخیر یا مشکلی در هنگام کاهش سرعت یا توقف وسیله نقلیه نشانه ای است که سیستم ترمز نیاز به سرویس دارد. چنین مشکلاتی می تواند نشانه نیاز به تعویض روغن ترمز باشد.

علل احتمالی دیگر شامل دیسک ترمز معیوب، لنت های ترمز فرسوده یا مشکلی در سایر اجزای سیستم ترمز است. ترمزگیری ناکارآمد همچنین می تواند ناشی از مشکلات اساسی مانند فرسودگی آج ،تیک، کمک فنرها یا میل موج گیر باشد. یک متخصص می تواند سیستم ترمز را بررسی کند و به شما بگوید برای ریکاوری کامل عملکرد ترمز به کدام سرویس نیاز دارید.

سروصدا یا بوهای عجیب هنگام ترمزگیری

اگر هنگام ترمزگیری متوجه صداهای عجیبی شدید، ممکن است\xa0 به دلیل کمبود روغن ترمز یا مشکل دیگری در سیستم ترمز باشد. صداهای رایج شامل صداهای ساییدگی یا جرجر است.
بوی سوختگی بعد از ترمز شدید می تواند به م،ای سوختن روغن ترمز باشد.

در این صورت، باید وسیله نقلیه خود را به محل امنی منتقل کنید و به آن زمان دهید تا خنک شود. همچنین باید با یک مک،ک ماهر برای راهنمایی و تعیین وقت برای سرویس تماس بگیرید. رانندگی با روغن ترمز سوخته می تواند منجر به مشکلات جدی، از جمله ،ابی ترمز و بروز حادثه شود.

تعویض روغن ترمز بر اساس برنامه تعمیر و نگهداری معمول

در صورت عدم وجود علائم دیگر، می تو،د به برنامه تعمیر و نگهداری توصیه شده برای تعویض روغن ترمز رجوع کنید. به طور متوسط، شما هر ۳ سال یا هر ۵۰ هزار کیلومتر به تعویض روغن ترمز نیاز خواهید داشت.

چک ، میزان روغن ترمز خودرو

روغن ترمز بخش حیاتی سیستم ترمز خودرو شماست، به همین دلیل مهم است که به طور مرتب میزان روغن ترمز را بررسی کنید تا مطمئن شوید که م،ن آن کاملا پر است و در شرایط خوبی قرار دارد.

گام اول: بررسی سطح روغن ترمز کار ساده و قابل انجامی توسط خودتان است و می تو،د آن را در خانه انجام دهید. اولین قدم پس از یافتن محفظه موتور، باز ، درپوش یا همان کاپوت است.

گام دوم: م،ن روغن ترمز خودرو را پیدا کنید. م،ن روغن ترمز خودرو معمولا در ،مت انتهای محفظه موتور، در سمت راننده یا سرنشین قرار دارد. این م،ن به طور معمول شبیه ظرفی با درپوش پ،تیکی مشکی و نشانگرهای زرد رنگ روی آن است. دقت کنید که آن را با م،ن روغن هیدرولیک فرمان اشتباه نگیرید.

گام سوم: سطح روغن ترمز را بررسی کنید. م،ن روغن ترمز دارای علائمی است که حداقل و حدا،ر سطح روغن را نشان می دهد. اگر متوجه شدید که روغن زیر علامت حداقل قرار دارد، باید روغن داخل م،ن سرریز کنید تا به شاخص ما،یمم برسد. البته باید پیش از این کار، از سلامت لنت ترمز و عدم سایش زیاد آن مطمئن شوید.

گام چهارم: با استفاده از روغن ترمز من،، م،ن را پر کنید. این مرحله باید با احتیاط دنبال شود. چندین نوع مختلف روغن ترمز وجود دارد و باید مطمئن شوید که از نوع من، برای خودرو خود استفاده می کنید. انواع DOT 3 و DOT 4 و DOT 5 و DOT 5.1 برخی از رایج ترین انواع روغن ترمز موجود در بازار هستند. هنگام پر ، روغن ترمز از قیف استفاده کنید. به اندازه کافی روغن بریزید تا به نشانگر حدا،ر برسد.

گام پنجم: پس از اتمام پر ، م،ن روغن ترمز، مطمئن شوید که همه چیز به درستی بسته شده است (از جمله درپوش م،ن با واشر) و هر گونه روغن اطراف م،ن را کاملا تمیز کنید.

نحوه تعویض روغن ترمز ماشین

درپوش م،ن روغن ترمز را بردارید و مولتی متر را روی پایین ترین محدوده ولتاژ برای خواندن ولتاژ تنظیم کنید. یکی از پراب های مولتی متر را درون روغن ترمز و دیگری را روی بدنه پمپ ترمز قرار دهید. مقدار ولتاژ باید کمتر از ۰.۳ ولت باشد. اگر ولتاژ بالاتر باشد، نشان دهنده واکنش گالو،زه است که حکایت از وجود رطوبت غیرمجاز در روغن ترمز دارد.

تخلیه روغن ترمز اضافی

از یک هیدرومتر قدیمی یا وسیله مشابه برای مکش مایع ترمز قدیمی از م،ن استفاده کنید. روغن ترمز دور ریخته شده را در ظرفی قرار دهید که به روشی سازگار با محیط زیست قابل دفع باشد.
توجه:\xa0در صورت ریختن روغن ترمز روی رنگ بدنه، بلافاصله با آب سرد آن را کاملا بشویید.

پر ، روغن ترمز نو

م،ن پمپ ترمز را با روغن تمیز پر کنید تا به خط ما، برسد. درب ظرف روغن ترمز را تا حد امکان سریع ببندید تا از آلودگی و تبخیر مایع جلوگیری شود.

هواگیری دستی سیستم ترمز

خودرو را به طور ایمن با جک بالا ببرید. پیچ هواگیری را که نزدیک چرخ و کالیپر است، باز کنید و از دستیار خود بخواهید به آرامی پدال ترمز را فشار دهد. در حالی که شلنگ هواگیری شفاف به داخل ظرفی وصل شده است، می تو،د حباب های هوا را که خارج می شوند، مشاهده کنید. پیچ هواگیری را ببندید و از دستیار خود بخواهید به آرامی پدال را رها کند.

این فرآیند را ادامه دهید تا زم، که دیگر حبابی از پیچ هواگیری خارج نشود و فقط روغن ترمز جدید جاری شود. پیچ هواگیری را ببندید و آن را طبق مشخصات سازنده سفت کنید. این فرآیند را برای هر یک از پیچ های هواگیری تکرار کنید.

بازرسی و تست

به دقت بررسی کنید تا مطمئن شوید هیچ نشتی از پیچ های هواگیری وجود ندارد و به درستی بسته شده اند. یک راه ساده برای انجام این کار آن است که از دستیار داخل خودرو بخواهید پای خود را روی پدال ترمز قرار دهد، گویی در حالت عادی رانندگی ترمز می کند.
حالا می تو،د در حالی که فشار روی سیستم است، تمام نقاط هواگیری و اتصالات شلنگ را از نظر نشتی بررسی کنید و هرگونه مایعی را که ممکن است به دلیل شل بودن اتصالات قطعات نشت کند، بررسی کنید.

پس از اطمینان از صحت عملکرد، خودرو را پایین بیاورید. بررسی نهایی را به منظور یافتن نشتی در اطراف سیلندر ترمز یا پیچ های هواگیری انجام دهید. درپوش م،ن را تعویض و بررسی کنید که به طور کامل بسته شده باشد. هرگونه روغن ترمز ریخته شده را با آب تمیز و تازه بشویید. اکنون زمان آن است که فشار سیستم ترمز، سطح مایع و علائم بصری نشتی را دوباره بررسی کنید.

آ،ین تست شامل بردن خودرو برای رانندگی به منظور اطمینان از عملکرد صحیح سیستم ترمز است. ترمز دستی را هم در این زمان چک کنید.

اگر فشار دادن پدال ترمز سخت شد، شلنگی را که به محفظه بوستر ترمز متصل می شود، بررسی کنید.

تفاوت روغن ترمز آبی و زرد

صرف نظر از سازنده یا برند، دو تفاوت اصلی بین فرمول های روغن ترمز زرد (DOT 3) و آبی (DOT 4) وجود دارد:

• روغن ترمز DOT 3 به طور معمول آب کمتری را از هوا در سیستم ترمز نسبت به DOT 4 در طول زمان جذب می کند. این بدان م،است که روغن ترمز DOT 3 نسبت به DOT 4 نیاز به تعویض کمتری دارد.
• روغن ترمز DOT 4 نقطه جوش بالاتری نسبت به DOT 3 دارد و آن را به انتخابی بهتر برای کاربردهای ترمز با دمای بالاتر، مانند خودروهای با عملکرد بالا، تبدیل می کند.
• روغن موتور دات ۴ از مواد اسیدی و خورنده کمتری استفاده می کند و طول عمر قطعات سیستم ترمز را افزایش می دهد.

نشانه های کم بودن روغن ترمز ماشین

اگر این نشانه ها و علائم را در خودرو مشاهده کردید، ی،ی روغن ترمز خودرو کم است و باید طبق روشی که گفته شده، روغن اضافه کنید.

پدال ترمز سفت و نرم

پدال ترمز خودرو شما باید هنگام استفاده نرم و دارای مقاومت من، باشد. اگر احساس سستی دهد و حرکت آن ناهموار باشد یا مقاومت نداشته باشد، این می تواند نشانه ای از کمبود روغن ترمز باشد.

،زش هنگام ترمزگیری

روغن ترمز به انتقال نیروی نرم در سیستم ترمز شما کمک می کند و کمبود آن می تواند منجر به ترمزگیری خشن تر شود. این مورد اغلب به صورت ،زش هنگام ترمز احساس می شود و نشانه ای از کمبود روغن ترمز یا ،اب شدن سایر اجزاء مانند لنت ترمز و دیسک چرخ است.

فعال شدن ترمز ABS

اگر خودروی شما روغن ترمز کافی نداشته باشد، ممکن است متوجه شوید که ABS بیشتر فعال می شود.

صدا هنگام ترمزگیری

وجود صدا هنگام ترمزگیری علامت دیگری است که سیستم ترمز شما به طور روان کار نمی کند و هرگز نباید نادیده گرفته شود. این مورد همیشه به کمبود روغن ترمز اشاره نمی کند، اما همیشه نیاز به تعمیر و نگهداری را نشان می دهد.

نکات مهم برای ،ید روغن ترمز

هنگام ،ید روغن ترمز حتما از مراکز مجاز یا نمایندگی های شرکت خودروساز اقدام به انجام این کار کنید نوع روغن ترمز من، یا اصطلاحا دات آن را بشناسید و دقیقا همان مدل را استفاده کنید. جهت اطلاعات بیشتر می تو،د با نمایندگی خودروساز و یا مک،ک های ماهر و معتبر در این زمینه مشورت کنید.

نتیجه گیری

روغن ترمز رکن اساسی سامانه ایمنی هر خودرو است و باید طی زمان های ۲ یا ۳ ساله تعویض شود، به خصوص در مناطق مرطوب و بار، باید حتما این کار را انجام داد تا از خوردگی سیستم ترمز یا عملکرد ضعیف این سامانه تا حد امکان پیشگیری کرد. هنگام مراجعه برای سرویس دوره ای خودرو جهت تعویض روغن موتور خودرو حتما روغن ترمز را هم بررسی کنید. این کار را در سر موعد انجام دهید تا عمر مفید خودرو افزایش یابد. قبل از سفر تابست، با خودرو یا پس از ،ید خودرو نیز روغن ترمز را چک کنید. هنگام فروش خودرو کارکرده هم باید اطلاعات مربوط به سرویس دوره ای شامل زمان تعویض روغن ترمز را به ،یدار بدهید.

سوال های متداول

آیا روغن ترمز تاریخ انقضا دارد؟

بله. روغن های ترمز تاریخ انقضا دارند و هنگام ،ید باید به این نکته توجه کرد. در صورت گذشتن تاریخ انقضا خطر ترمز ب، ماشین وجود دارد.

آیا می توان روغن ترمز DOT5 را به جای DOT4 به کار برد؟

خیر نباید به هیچ ،وان روغن ترمزهای مختلف را با یکدیگر ،یب کرد.

آیا می توان روغن DOT3 را با DOT4 ،یب کرد؟

به هیچ ،وان توصیه نمی شود این کار را انجام دهید و به طور کلی نباید هیچ یک از روغن ترمزها مختلف را با یکدیگر ،یب کرد. صرفا همان روغن ترمز مورد نظر سازنده خودرو را در ماشینتان استفاده کنید.

اگر روغن ترمز اشتباه استفاده کنیم، چه اتفاقی می افتد؟

احتمال خوردگی سیستم ترمز و یا ضعیف عمل ، آن وجود دارد. بنابراین همیشه باید از روغن ترمز استاندارد و مطابق با دفترچه راهنمای ماشین استفاده کرد.

آیا می توان از روغن ترمز مصرف شده استفاده کرد؟

به دلیل جذب رطوبت و آلودگی نمی توان از روغن ترمز مصرف شده استفاده کرد، چراکه عملکرد سیستم ترمز را به شدت تحت تاثیر منفی قرار می دهد.

نویسنده: حسین باباپور